Een 4-voudige stenencirkel tekenen bij Yellowmead

De viervoudige stenencirkel van Yellowmead was de eerste stenencirkel waar ik naar toe ging om te tekenen. Van een afstand lijkt het alleen maar een wirwar van stenen.
Wat zou ik ervaren als ik in het middelpunt ging staan? Een magisch gevoel? Een plotseling inzicht in de ligging van de stenencirkel? Iets bijzonders als ik in de richting van de 4 windstreken keek? Niets van dat alles.

Ik tekende de stenencirkels terwijl ik staand in het middelpunt 360 graden draaide. Telkens een stukje verder. Wat komt er dan uit als je de tekeningen neerlegt in de volgorde waarin ze gemaakt zijn? Geen cirkel, maar een lange rij!

Kleine stenencirkels op Lakehead Hill tekenen
Lakehead Hill is een complex van kleine stenencirkels, cairns, kistvaens en een stenenrij. Nieuwsgierig geworden loop je naar zo’n klein monumentje toe tot je er vlak voor staat.
Ik stond bij een ‘cairn and circle’ zo dichtbij dat ik één van de stenen leek te zijn. Ik moest mijn hoofd draaien om het hele bouwwerk te zien. De tekeningen ervan overlappen elkaar.


Waar ging ik staan bij Whitmoor circle?
Over Whitmoor circle had ik in de boeken gelezen dat het middelpunt op één lijn ligt met Kestor Rock en Haytor. Natuurlijk ging ik daar in het middelpunt staan tekenen! Wie weet wat voor ruimtelijke relaties er nog meer tevoorschijn zouden komen? …Nee hoor, niets.
Een paar jaar later was ik weer bij Whitmoor. Toen heb ik hem getekend staand op een plek in de cirkel alsof ik één van de stenen was. Dáár is de houtsnede uit voortgekomen. Je ziet niets uitlijnen, maar de opvallende punten in de omgeving staan er wel op.

Hoe heb ik gekeken naar Scorhill circle?
Op het kaartje van Scorhill circle uit ‘Worth’s Dartmoor’ staat met een stippellijn aangegeven waar Kestor Rock en de Thirlstone op Watern tor zich bevinden ten opzichte van het midden van de cirkel.

In 1991 tekende ik de cirkel vanuit het middelpunt. Uitlijningen naar tors in de verte leken er genoeg te zijn, maar klopten die wel? Op het kaartje gaat de pijl naar de Thirlstone rakelings langs de stenen, niet er doorheen!
Een jaar later, in 1992, was ik weer bij Scorhill. Nu vond ik een plek tussen de stenen waarvan ik het idee had dat ik dáár moest staan, in de cirkel alsof ik één van de stenen was. Kestor Rock was achter me.

Eerst tekende ik de cirkel kijkend ‘van links naar rechts’.
Maar is dat de manier waarop je naar die cirkel kijkt? Eigenlijk keek ik eerst naar de grote stenen aan weerszijden naast me. Daarna werd mijn blik getrokken naar de grote steen tegenover me. Pas daarna vulde ik kijkend de tussenruimtes in met de lagere stenen.
Toen ik de cirkel zo getekend had en in mijn atelier de tekeningen neerlegde in de volgorde waarin ik ze gemaakt had, kwam er wel een compositie uit waarin je de route van mijn blik over de stenencirkel kon volgen, maar er was geen cirkelvorm meer in te herkennen!

Nog een jaar later was ik weer bij Scorhill circle. Ik kwam op dezelfde plek uit en op dezelfde compositie. Zó moest het blijkbaar zijn. Maar ik heb er nooit een schilderij of werk op papier van gemaakt. Ik heb al een 7-luik van een boom die niet als zodanig herkenbaar is, daar hoeft niet ook nog een onherkenbare stenencirkel bij!
Foto’s geven een ander beeld dan tekeningen

Fotografisch leg je een heel ander beeld vast dan tekenend. Je ziet het aan de stenen aan de overkant van de cirkel. De getekende zijn een stuk groter dan die op de onderliggende foto.
Mijn composities zijn niet gebaseerd op een fotografische weergave, maar op een getekend verslag van mijn waarneming van het landschap, met het inzoomen, uitzoomen en herhalen van de vormen wat je onwillekeurig doet. Niets wordt gecorrigeerd als ik de tekeningen gebruik in een compositie. Dát is het beeldverslag van mijn ervaring van de plek.