Wandelen op Dartmoor in mijn atelier
Zodra ik over de drempel van mijn atelier stap, ben ik op Dartmoor. Ik zie het grote schilderij van Kennon, mijn voorraad aantekeningen in de schetsboeken in de kast, de voorstudies op het prikbord.
Soms ben ik even op Dartmoor
Ook op andere momenten van de dag kan ik ineens op Dartmoor zijn. Dan loop ik door het gras, hoor het bij elke stap ritselen, zie de modder waar ik omheen wil lopen, voel de wind, of ik loop over de rotsgrond bij een tor (een natuurlijke rotsformatie op een heuvel) en kijk naar het uitzicht.
Waar kan ik de tent opzetten? Is er een riviertje met een vlak stuk ernaast met helder groen gras? Zonder hobbels in de bodem van de tindelvers die in het verleden hele rivierbeddingen overhoop gehaald hebben?
In de voorstudies van de linoleumsnede herken ik ineens de kleurstelling van de bodem. Groen en oker van het gras, de pollen en de rotsblokken waar je tussendoor loopt. Een pad moet je zelf zoeken.
Waarom ben ik zo graag op Dartmoor?
Dat is waarom ik er telkens weer naar terug wil: de ruimte, de leegte, het pad dat niet voor je gebaand is, de minieme aanwijzingen die je moet aflezen om je route te bepalen. Opletten op de kleur van de vegetatie om niet in het moeras terecht te komen. Opletten op cairns (de hoopjes stenen op een heuvel) en tors, die zich in de verte bovenop de heuvels tegen de lucht aftekenen en die je als oriëntatiepunt gebruikt. Opletten op het weer. Wanneer gaat het weer eens regenen? Valt niet plotseling de mist in?
Als het prachtig zonnig weer is en ik heb een mooi vlak stukje om op te kamperen naast een beek, is dit het leukste wat er is. Maar de volgende dag kan het zo regenen dat het water in de beek stijgt en je toch de boel snel in moet pakken omdat de tent een paar uur later onder water kan staan. Dan maar weer lopen terwijl de regen langzaam door alle poriën van het regenpak heen dringt, zodat je hoe langer hoe vochtiger wordt. Altijd naar de lucht kijken: wordt het al wat lichter?
Regen en opklaringen
Op mijn schilderijen speelt ‘het moment van de opklaring’ een grote rol. Ineens zie je een paar vlekken zon. De nevel trekt op en het mooiste is de zon op die mistflarden, een lichtshow van glinsterende wolken. Dat zijn de hoogtepunten, dan neem je de regen en de kou op de koop toe.
Als de tent staat en alle natte spullen zijn na een paar uur gedroogd in de zon, ben ik alle nattigheid weer vergeten. Dan kijk ik op de kaart waar ik de volgende dag naar toe zal gaan en ga tekenen in de buurt van de tent. Want een voettocht op Dartmoor is geen vacantie, het is werk: het is de basis voor mijn schilderijen, grafiek en werken op papier.
De ervaring van de ruimte op Dartmoor, dat is wat ik wil laten zien.
Het ervaren van een ruimte is niet alleen ‘kijken naar’. Het is ’er in zijn’, de dagenlange duur van het verblijf, de natte voeten, de eindeloze hellingen, de zware rugzak, het kamperen in slecht weer. Soms vond ik het toch een raar idee dat ik tijdens een stortbui in de vliegende storm midden op de hei lag onder niet meer dan 2 lapjes.
En al die extra kilo’s die mee moeten voor het eten, de tent, de slaapzak, het hele huishouden met een campinggasje en pannetje en daar bovenop de nog zwaardere schetsboeken! Dozen krijt heb ik thuis op de weegschaal gelegd om de lichtste uit te zoeken en alleen de kleuren die ik daar het meest gebruik mee te kunnen nemen. Uiteindelijk bleef een doos met vrij hard vetkrijt over. Regenbestendig, de goede kleuren, dun krijt en het vlekt niet.
Een aantal dagen in de ‘wildernis’ is heel anders dan een wandeling op zondagmiddag. Het landschap is niet vrijblijvend ‘mooi’ of ‘saai’. Vormen krijgen een betekenis die je moet aflezen om weer heelhuids thuis te kunnen komen!
Ontzettend interessant. t is een bijzonder landschap voor mij onbekend. Maar heel rijk voor het maken van tekeningen en daarna om etsen te maken.
Dear Paulien, I am really enjoying getting insights in to your art work from reading your blog and seeing your photos of Dartmoor. Dartmoor is such a beautiful rich primal landscape, so atmospheric, the beauty of the mist, the grasses, the colour and of course the amazing light. I especially love the photo Clearance at Calveslake Tor, 2013….that small illuminated opening in the mist….exquisite! I feel from your paintings that you have immersed yourself fully in the landscape of Dartmoor and discovered its many moods and all its beauty.