Schrappen in spiritusvernis voor het aquarelachtig effect en met vetkrijt daar op tekenen
Voor het aquarelachtige effect de vernislaag afschrappen met de zijkant van het schraapstaal. Even laten uitbijten tot de kleur van het zink verandert. Daarna vetkrijt er overheen aanbrengen en de plaat langer laten uitbijten.
Geëtste plaat met vetkrijt over aquarelachtig effect en de afdruk ervan. De ene helft van de plaat is langer uitgebeten dan de andere.
Voorbeelden uit de praktijk: De Plijmen
De Plijmen is een gebied op de Hoge Veluwe met heel grote dennen. Een aantal is in een storm omgevallen en ligt te vergaan in het gras. Ik heb er een serie meerluiken van gemaakt.
Met de zinkplaten achterop de fiets ben ik er regelmatig naar toe gegaan. Eerst met de ingelakte platen om met het schraapstaal de donkerste delen af te schrappen. Weer in mijn atelier liet ik ze uitbijten. De volgende dag fietste ik terug om verder te schrappen. Na het uitbijten ging ik weer terug om met vetkrijt op de plaat te tekenen. Na nog eens uitbijten maakte ik de plaat schoon. Ik kon een proefdruk maken. Daarna begon het proces van weer inlakken, afschrappen, uitbijten, met vetkrijt bewerken om het reliëf gecompliceerder te maken, uitbijten, schoonmaken, proefdrukken, het zink afschrappen als het ergens te donker was geworden, etc.
Details uit 3-luik ‘Onder de over elkaar gevallen dode bomen’
Door het schrappen in de spiritusvernis ontstaat een korrelige rand. De lichtere delen zijn met vetkrijt afgedekt.
Detail uit 4-luik ‘Dode boom met gespleten tak’
Het gladde gedeelte van de boomtak waar de schors af is, heb ik afgeschrapt in de richting van het reliëf van de tak zelf. Het is nog even met vetkrijt bewerkt om het reliëf iets meer stevigheid te geven. Daarna is het met spiritusvernis weer afgedekt om de delen met de dikke schors dieper te kunnen etsen. Het licht-donker verloop is met polijsten gemaakt.
Grote platen etsen in een kleine zuurbak
In de series “de Plijmen”, het “Slagveld” en “Kruipen onder de langzaam inzakkende dode boom” heb ik een aantal keren grote formaten zinkplaten gebruikt, tot 50 x 65 cm. Hoe ets je die? Je kan het in een enorme zuurbak met randafzuiging doen, maar ik heb een eenvoudiger oplossing gevonden. Ik zette de platen rechtop in de zuurbak en met een keukenspons sopte ik het zuur er overheen. Je kan zo ook heel precies plaatselijk wat meer of minder etsen.
Zuurkast
In mijn atelier had ik een zuurkast: een soort kist zonder bodem die op een keukenblokje stond, over de gootsteen en het aanrecht heen. In de bovenkant was een opening waarin een zuurbestendige afzuigkap paste, zoals in laboratoria gebruikt wordt. Aan de voorkant waren twee schuifdeurtjes van doorzichtig pvc waar ik me achter kon verschuilen. Op het aanrechtblad stond naast de gootsteen een kunststof ontwikkelbak met een bodempje etszuur.
Op de afbeelding is de zuurkast al gedeeltelijk onttakeld omdat ik niet meer etste. De zuurbestendige afzuigkap is verwijderd. Als het filter verzadigd was, kwam er een soort vanillegeur uit, als sein dat hij vervangen moest worden. Je ziet nog wel hoe de zuurkast bovenop het aanrechtblokje stond.
